کشف یک شلوار جین 3200 ساله در چین! - آی تی گپ

به گزارش راهنماتو، این اطلاعات شامل اطلاعاتی درباره نخستین ساکنان شین شیانگ تا خاستگاه مد است.

یکی از این اجساد به طور خاص توجه محققان را جلب کرد، آن هم نه فقط به این علت که به طرز شگفت انگیزی به خوبی حفظ شده بود بلکه به این علت که بعد از گذر این همه سال هنوز لباس به تن داشت.

نامش را به تبعیت از نام شهری در نزدیکی که مومیایی در آن پیدا شده بود، مرد تورفان گذاشتند. این مرد درحالی به گور سپرده شده بود که لباس های روز تعطیل، یک پانچو، کفش هایی از جنس چرم نرم و یک سربند پشمی که با دایره هایی از جنس برنز و صدف تزئین شده بود، به تن داشت.

این جسد مومیایی، حتی در مقایسه با فراعنه مصری، کمد لباس بسیار مجللی داشته است. اما شاخص ترین بخش لباس های این مرد شلوارش بود که از دو تکه ساق مخروطی تشکیل شده بود که در قسمت فاق به هم متصل شده بودند و به نظر می رسید که طوری ساخته شده است که بیش ترین امکان حرکت را به فردی که آن را می پوشد، بدهد.

این طراحی به قدری مدرن به نظر می رسید که تصور می کردی یک کارخانه معاصر شلوار جین را ساخته و اتفاقا به میزان شلوار جین هم دوام داشته است.

خاستگاه هفته مد

این باور وجود دارد که شلوار مرد تورفان که 3200 سال قدمت دارد، قدیمی ترین شلواری است که تا به امروز کشف شده است.

برطبق گزارش ساینس نیوز، قبلا اروپایی ها و آسیایی ها لباس بلند، ردا، عبا، تونیک، توگا یا ـ آنطور که بر تن اوتزی مرد یخی متعلق به 5300 سال قبل مشاهده شده است ـ یک لباس سه-تکه متشکل از لنگ بلند و ساق های جدا از هم می پوشیدند.

محقق لباس، اولیویا ورشو می گوید: مد یکی از اصلی ترین ابعاد تاریخ انسان است، اما خاستگاه و اهمیت آن اغلب مغفول می ماند. یکی از علل آن تعصب ما نسبت به مد است. زیرا پوشش اغلب معادل تجمل، بیهودگی و افراط در نظر گرفته می گردد.

او می افزاید: مد در مقایسه با طرح های کلانی مثل اقتصاد، سیاست، علم، فلسفه و هنر، کم اهمیت تر دانسته می گردد.

از همه این ها مهم تر، اغلب بافت های پارچه و لباس، به میزان استخوان دوام نمی آورند که باعث شده باستان شناسان به سختی بتوانند روند های مد را در طول تاریخ دنیا باستان شناسایی نمایند.

با این حال، مد فرهنگی دنیای است و تکامل لباس های اولیه اطلاعات زیادی درباره انسان های اولیه ای که آن ها را می پوشیدند به ما می دهند و جنبه هایی از آیین های مذهبی و فرهنگی مردم در سراسر دنیا را معین می نمایند.

رمزگشایی از قدیمی ترین شلوار دنیا

مشخص تاریخ تهیه شلوار مرد تورفان از شناسایی چگونگی ساخته شده آن، کار ساده تری بود. تاریخ نگاری کربن و سایر اشکال تحلیل تاریخ می توانند تاریخ دقیق چیز ها را مشخص نمایند، اما اتم ها به تنهایی نمی توانند درباره تکنیک و فنونی که صنایع دستی باستانی به یاری آن ها تهیه شده اند، چیزی به ما بگویند.

مایک واگنر، باستان شناس از اداره موسسه باستان شناسی آلمان، تیمی از باستان شناسان شامل شیمی دان ها و طراحان مد را دور هم جمع کرد، تا بتواند به تکنیک های دوخت این شلوار دست پیدا کند.

هدف از انجام این مطالعه، مطالعه روش های دوخت برای بازسازی فرایند فراوری اصلی و درنهایت رمزگشایی از یکی از بزرگ ترین راز های پوشش در دنیا بود.

نتیجه این تحقیقات در سال 2022 در نشریه تحقیقات باستان شناسی در آسیا منتشر شد.

به طور خلاصه، این تیم تحقیقاتی دریافت که شلوار مرد تورفان به یاری یک ابزار واحد فراوری شده و دوزندگان از 4 شیوه دوخت برای فراوری آن استفاده نموده اند.

دو شیوه منحصرا برای دوخت این شلوار استفاده شده بود. این روش ها شامل ملیله جناغی دم کبوتر و تنیدگی پود به شیوه یانگهای بود.

محققان وقتی متوجه شدند آثار برش و دوخت روی شلوار وجود ندارد، به این نتیجه رسیدند که ساق های شلوار به جای آنکه به هم دوخته شوند، کلا بافته شده اند. بعد ها حدس آن ها درست از آن عایدی، در آنالیز های اولیه معین شد که بخش هایی از شلوار با تکنیکی به نام بافندگی جناغی، به هم بافته شده است.

پارچه جناغی نوعی بافت در نساجی است که طی یک الگوی مورب دنده های موازی ایجاد می نماید و پارچه سفت تر و کشان تر می گردد و حرکت در پارچه را آسان تر می نماید.

با توجه به اینکه مردمان دفن شده در یانگ های به فرهنگ دامداری و پرورش اسب تعلق داشتند، این کشف تعجب آور نیست.

اما آنچه مایه شگفتی است این است که بافت جناغی در دورانی که مرد تورفان می زیسته یک نوآوری محسوب می شده است. برطبق کارینا گرومر، باستان شناس منسوجات از موزه تاریخ طبیعی وین، قدیمی ترین شواهد فسیلی کشف شده از بافت جناغی متعلق به قطعاتی از پارچه های بافته شده است که در یک معدن نمک در اتریش پیدا شده و از چین بسیار دور بوده است. این منسوجات حداقل 200 سال قدیمی تر از شلوار مرد تورفان است.

مثل جین های مدرن

کمیابی بافت جناغی پرسش های مهمی درباه نفوذ فرهنگی و اثرپذیری یا اثرگذاری صنعتگران چین باستان مطرح می نماید. این شلوار شاهدی بر مهارت این مردمان نیز هست.

جین های امروزی که دوام بالایی دارند دقیقا به شیوه شلوار باستانی چینی بافته می شوند.

گرومر می گوید: شلوار جین رولز-رویس شلوار ها محسوب می گردد.

یک نوع بافت دیگر به نام ملیله بافی نیز برای دوخت ناحیه زانو روی شلوار استفاده شده است. ملیله بافی در مقایسه با بافت جناغی لایه ضخیم تری از پارچه را فراوری می نماید که در صورت افتادن از روی اسب یا برخورد با زمین از زانوی فرد محافظت می نموده است.

درنهایت، سومین شیوه دوخت، برای دوخت درز بالایی شلوار استفاده شده بود که در ناحیه کمر انعطاف پذیر، اما همچنان محکم بود تا شلوار در جای خودش ثابت بماند.

طراحان مد در شناسایی تکنیک های دوخت به سرعت عمل کردند، اما هیچ ایده ای درباره اینکه دوخت با چه ابزاری اجرا شده است، نداشتند.

هیچ ابزار بافندگی ایی در نزدیکی یانگ های پیدا نشده است و باستان شناسان تا همین امروز نمی دانند که دستگاه بافندگی در این منطقه به چه شکلی می توانسته باشد.

واگنر پیشنهاد می دهد که صنعتگران احتمالا از دستگاه بافندگی ای استفاده می کردند که می توانستند برای استفاده از آن روی زمین بنشینند، اما فقط حدس است.

تیم تحقیقاتی چندین نمونه مشابه بر اساس تکنیک های باستانی فراوری کردند. آن ها یک کارشناس بافندگی را استخدام و با مواد مشابهی که بافندگان باستانی چین به کار برده بودند، شامل نخ های ریسیده شده از پشم گوسفند، نمونه های خودشان را خلق کردند.

طریقی که باستانیان لباس های شان را درست می کردند و دلایل پوشیدن این لباس ها، اطلاعاتی غنی درباره تمدن ها، به خصوص در دوره ای که نوشتار هنوز وجود نداشته، در اختیار باستان شناسان می گذارد.

باستان شناسان دیگر نشان داده اند که محبوبیت شلوار با ظهور اسب سوار تطابق داشته است.

قسمت فاق شلوار مرد تورفان نیز شایان توجه است. درحالیکه سایر شلوار های باستانی کشف شده در آسیای مرکزی دو قطعه ساق شلوار را با فاقی مربعی شکل به هم وصل نموده بودند، در شلوار مرد تورفان، فاق در قسمت مرکز گشادتر از دو قسمت انتهایی است که نمونه های فراوری شده مدرن بر اساس همین سبک نشان داد که این نوع دوخت برای اسب سواری شلوار راحت تری فراوری می نموده است.

مد باستانی

همان طور که فاق شلوار مرد تورفان درباره سبک زندگی او اطلاعاتی به ما می دهد، الگو های لباس می توانند درباره روابط مالی و فرهنگی جامعه او به ما اطلاعات بدهند.

این تیم تحقیقاتی کشف کرد که تزئین تی-شکل روی قسمت زانوی شلوار را می توان روی گلدان های مفرغی چینی و سفال های صربستان و قزاقزستان هم مشاهده کرد.

این حقیقت که این الگو های کنجکاوانه همزمان در قسمت های آسیای مرکزی و شرقی پدید آمدند، درحالیکه به لحاظ جغرافیایی فاصله زیادی از هم داشتند، نشان می دهد که این مکان ها بیش تر از چیزی که ما فکر می کنیم با هم ارتباط داشته اند.

به طور منطقی، این امر با ورود اسب سوارانی از غرب اوراسیا، که با اسب هایی که اهلی نموده بودند، به آسیا وارد شدند، تطابق دارد و نشان می دهد که اسب سواری سفر بین منطقه ها دور از هم را در آن دوره آسان تر نموده بود.

الگوی دیگری که روی شلوار مرد تورفان وجود دارد، هرمی پلکانی است که شباهتی قوی با الگوی روی سفال های یافت شده در فرهنگ پتروفکا در آسیای مرکزی با قدمت 3900 تا 3750 سال دارد و البته در طرح های معماری جوامع آسیای جنوب غربی و خاورمیانه متعلق به 4000 سال قبل نیز دیده شده است.

به طور خلاصه، نخستین شلوار دنیا نتیجه تبادلات فرهنگی و مالی بین مردمی است که در برهه ای از تاریخ به سختی با هم تماس برقرار نموده بودند.