کدام شاعر کلمات قصار امیرالمؤمنین (ع) را به نظم درآورد؟ - آی تی گپ

به گزارش ، بار ها شنیده ایم که گذشته چراغ راه آینده است. این چراغ، روشنگر مسیری است که به ساختن بنای تمدن ایرانی اسلامی می انجامد. چراغی که انوار روشنگرش حاصل تلاش صد ها حکیم، هنرمند و فیلسوف مسلمان است که از قرن ها پیش خشت به خشت این بنای سترگ را روی هم گذاشته اند.

با شما مخاطب گرامی قراری گذاشته ایم تا هر روز به بهانه عددی که تقویم برای تاریخ آن روز به ما نشان می دهد، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد.

ابوعلی حسین بن حسن مراغی تبریزی، معروف به اشرف مَراغی، شاعر قرن نهم هجری قمری است.

با توجه به نسبت مراغی که در ادامه اسم اشرف آمده است، برخی مورخان محل تولد وی را مراغه دانسته اند، ولی به طور کلی تاریخ تولد، چگونگی زندگی و تاریخ درگذشت وی در ابهام است و منابع به آن اشاره ای نکرده اند. وی بیشتر عمر خود را در تبریز، مراغه و بغداد گذراند. مدتی هم در هرات به سر برد و به همین سبب به وی اشرف هراتی نیز می گفتند.

اشرف هم عصر نظام الدین قاری و شاه نعمت الله، ولی بوده است و قصیده ای معروف در وفات شاه نعمت الله، ولی سروده است. او در بغداد، سال ها همراه و معاشر شاهزاده پیربوداق، از شاهزداگان قراقویونلو بود و به وی دلبستگی خاصی داشت. وی بعد از کشته شدن شاهزاده، از بغداد به تبریز رفت و به علت علاقه ای که به شاهزاده داشت از غم مرگش از مردم کناره گیری کرد.

اشرف تا هنگام مرگ در تبریز زندگی کرد و با هیچ کس معاشرتی نداشت و شاید سبب گمنامی اش همین گوشه گیری وی بوده است. در تاریخ مرگ اشرف اختلاف است؛ به نظر می رسد که وی تا 870 یا 871ق زنده بوده است.

اشرف مراغی شاعری پرکار بوده که چندین اثر منظورم در طول عمر خود سروده است. آثار وی عبارت اند از:

1- دیوان، که مشتمل بر چهار بخش و 6 هزار بیت است. وی در آن انواع شعر را، مانند قصیده، غزل، مثنوی و ترجیع بند، آورده است. در دیوانش شعری که در ستایش یا هجو کسی باشد دیده نمی شود. مضامین بیشتر اشعار وی اخلاقی و عرفانی است. در دیوان او خالی از خیالات شاعرانه است. وی دیوان خود را به چهار بخشِ عنوان الشباب، خیرالامور، باقیات الصالحات و مجدد التجلیلات تقسیم کرده است.

2- مثنوی پنج گنج که مشتمل بر پنج مثنوی است و شاعر آن را به شیوه خمسه نظامی سروده است. این پنج مثنوی به این قرارند: منهج الابرار، شیرین و خسرو یا ریاض العاشقین، لیلی و مجنون، هفت اورنگ یا عشق نامه و ظفرنامه. نسخه ای از این اثر در دارالکتب قاهره نگه داری می شود.

3- مجموعه ای از کلمات قصار حضرت علی (ع) که اشرف آن را به نظم پارسی درآورده است. این مجموعه به نام صد کلمه یا کلمات قصار حضرت علی (ع) در کتابخانه های مرکزی مجلس و مجموعه طاهری شهاب در ساری محفوظ است.

4- مثنوی بهرام شاه، که ضمن خمسه او آمده و همین اثر است که در هرات سروده شده است.

منبع: آنا