ناکامی دولت برای بازپس گیری ماهواره مصباح، برجام مشکل را حل نکرد - آی تی گپ

با تور ارزان مالزی از توسعه یافته ترین کشور شرق آسیا دیدن کنید.

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، ماهواره مصباح یکی از نخستین پروژه های ماهواره ای پس از انقلاب محسوب می گردد که پس از تعریف اولیه در اوایل انقلاب، ساخت نمونه آزمایشگاهی آن در سال 75 توسط سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران (وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) شروع شد. پس از آن، موافقتنامه ای میان وزارت علوم و وزارت ارتباطات برای ساخت این ماهواره به امضا رسید و از سال 77 نیز یک شرکت ایتالیایی با امضای قرارداد با وزارت ارتباطات، مشارکت در ساخت مدل مهندسی و فضایی این پروژه را شروع کرد.

درنهایت ماهواره مصباح در 12 مرداد سال 84 توسط سیداحمد معتمدی، وزیر وقت ارتباطات، رونمایی شد و قرار بود به فضا فرستاده گردد اما به دلیل عدم همکاری کشورهای روسیه و ایتالیا برای پرتاب آن، سرنوشت این ماهواره پس از 16 سال همچنان در ابهام قرار گرفته است.

آن موقع هزینه راه اندازی این ماهواره ایرانی 10 میلیارد تومان اعلام شده بود و با وجودی که نزدیک به 16 سال از طراحی و ساخت آن می گذرد اما به دلیل مسائل تحریم در مصادره کشور ایتالیا قرار گرفته است و این کشور از تحویل آن به ایران خودداری نموده است.

ماهواره مصباح از نوع ماهواره های مدار پایین بوده و برای فعالیتهای علمی تحقیقاتی و آموزشی کاربرد دارد. شناسایی منابع آبی، خاکی و معدنی و هواشناسی و نیز کنترل شبکه های آب، برق، گاز و یاری رسانی در حوادث غیرمترقبه از جمله اهداف اولیه ساخت و پرتاب این ماهواره عنوان شده بود.

قول وزارت ارتباطات برای بازپس گیری مصباح

در ابتدای دولت یازدهم، وزیر ارتباطات و مسئولان سازمان فضایی ایران، از برنامه ریزی برای مذاکره با کشور ایتالیا برای بازپس گیری ماهواره ایرانی مصباح اطلاع دادند و پس از شرایط برجام، گفته شد که این مذاکرات با سرعت بیشتری در دستور کار قرار گرفته است.

محسن بهرامی رئیس سازمان فضایی ایران آن موقع گفته بود که ما به دنبال حل مشکل و پرتاب ماهواره مصباح هستیم و مسائل بین المللی پرتاب ماهواره مصباح پیگیری می گردد.

معاون وزیر ارتباطات گفت که فرایند مذاکرات برای بازپس گیری این ماهواره به خوبی پیش می رود و از ما دعوت شده که در قالب هیاتی از آخرین شرایط این ماهواره در ایتالیا بازدید کنیم.

وی با تاکید بر اینکه با وجود گذشت چند سال از ساخت این ماهواره، همچنان معتقدیم مصباح قابلیت پرتاب دارد، تاکید نموده بود: با این وجود باید برای پرتاب این ماهواره، آنالیز های بیشتری صورت گیرد تا ببینیم آیا پرتاب آن مقرون به صرفه خواهد بود یا خیر.

پیچیدگیهای قوانین بین المللی سد راه مصباح

پیگیریها برای بازپس گیری ماهواره بلوکه شده مصباح در سالهای اخیر ادامه داشت به نحوی که در اردیبهشت ماه 95 رئیس سازمان فضایی بار دیگر تاکید نمود که مسائل به وجود آمده در حوزه قوانین بین المللی برای پرتاب ماهواره مصباح، در حال پیگیری است.

بهرامی با اشاره به اینکه پیچیدگی هایی در قانون بین المللی برای ماهواره مصباح ایجاد شده که در صدد برطرف آن هستیم، اضافه نمود: برای پرتاب این ماهواره زمان دقیقی در دست نیست اما اقدامات لازم در این حوزه در حال اجرا است.

رئیس سازمان فضایی ایران، ماهواره مصباح را آماده پرتاب بیان کرد و گفت: این ماهواره به سبب تحریم در ایتالیا نگهداری می گردد که امید است اقدامات لازم برای پرتاب آن به زودی انجام گردد.

مصباح قابلیت پرتاب ندارد

سال گذشته و پس از آنکه مذاکرات برای بازپس گیری مصباح راه به جایی نبرد، وزیر ارتباطات، موضع خود را در مورد کاربرد این ماهواره تغییر داد و اظهار داشت: این ماهواره مربوط به دولت قبل بوده که به دلیل تحریم ها، در کشور ایتالیا بلوکه شده است. امروز ماهواره های پیشرفته تری از مصباح داریم که می توانیم روی آن تمرکز کنیم اما چنانچه مسئولان سازمان فضایی ایران به این نتیجه برسند که این ماهواره قابلیت استفاده دارد، می توانیم آن را به کشور برگردانیم.

اگر چه گفته می شد که به دلیل گذشت زمان از تعریف اولیه ماهواره مصباح و کاربردهایی که برای این ماهواره تعریف شده است، این ماهواره قابلیت پرتاب به فضا را نخواهد داشت اما در خردادماه سال 95 رئیس سازمان فضایی ایران باردیگر از ادامه کوشش برای بازپس گیری ماهواره بلوکه شده مصباح از کشور ایتالیا و برنامه ریزی برای پرتاب این ماهواره ایرانی به مدار زمین اطلاع داد.

وی با اشاره به پیچیدگی هایی که این ماهواره با آن روبه رو است، اضافه نمود: ماهواره مصباح پس از چندین بار رفت و برگشت در کشور ایتالیا توقیف شده است و پس از شرایط برجام، مذاکرات برای بازپس گیری آن از سر گرفته شده است. اگرچه مذاکرات برای بازپس گیری مصباح کند پیش می رود اما این کوشش ادامه دارد و متوقف نشده است.به موازات این مذاکره، مذاکرات برای پرتاب ماهواره مصباح نیز شروع شده است.

رئیس سازمان فضایی ایران اظهار داشت: با وجودی که زمان طولانی از ساخت ماهواره مصباح می گذرد، در حال برآورد و تصمیم گیری برای شرایط پرتاب این ماهواره هستیم. بر این اساس برآورد هزینه و سایر تصمیم گیری های ستادی در دستور کار قرار گرفته است.

برجام مشکل تحریم مصباح را حل نکرد

با وجودی که طبق اظهارات رئیس سازمان فضایی ایران، پس از برجام پیگیری برای بازپس گیری ماهواره مصباح به صورت جدی تری انجام شده است اما محمدحسن انتظاری معاون سازمان پژوهشهای علمی صنعتی ایران، در مصاحبه با خبرنگار مهر، موضوع تحریم را دلیل حل نشدن این مشکل عنوان نموده است.

وی با تاکید براینکه به دلیل بعضی بلاتکلیفی ها، این کار جلو نرفته است، اضافه نمود: در بازپس گیری ماهواره مصباح، کماکان بحث تحریم مطرح است.

مدیر وقت پروژه ماهواره مصباح درخصوص اظهاراتی که برای قابلیتهای این ماهواره پس از گذشت 16 سال مطرح شده است، تاکید نمود: ماهواره مصباح، مبنای خوبی برای ساخت ماهواره های بزرگتر به حساب می آید و از نظر ما واقعا کاربردی است.

انتظاری گفت: آنالیز مجدد طرح تجاری پروژه ماهواره مصباح از سوی سازمان پژوهشهای علمی صنعتی ایران، به یک شرکت خصوصی سپرده شد و جالب اینجاست که طبق آنالیز های انجام شده تعیین شد که این پروژه نه تنها از نظر کاربردی قابلیت سودآوری دارد، بلکه از نظر تکنولوژیکی نیز راهی به جلو است.

وی با اشاره به اینکه مدارک این گزارش برای ارائه به هیات امنای سازمان پژوهشهای علمی صنعتی ایران آماده است، گفت: به دلیل کاربردی بودن این پروژه، بخش خصوصی آمادگی خرید و اجرای ماهواره مصباح را دارد اما به دلیل مباحث تحریم، این پروژه همچنان در اختیار کشور ایتالیا است.

معاون سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران اضافه نمود: ما فکر می کردیم پس از شرایط برجام، این مساله حل گردد، اما ظاهرا این اتفاق نیافتاد.

منبع:مهر

خبرنگاران: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای بازنشر می گردد.

بازگشت به صفحه سایر رسانه ها