نورهایی که در آسمان وقوع زلزله را هشدار می دهند - آی تی گپ

یکی از سوالاتی که برای تمامی افراد عادی و دانشمندان وجود دارد این است که زلزله چه زمانی رخ می دهد. هنوز جواب قانع کننده ای بدست نیامده است و به هیچ یک از گفته ها و نظریات نمی شود تکیه کرد. با توجه به این که زمین لرزه جزء حوادث طبیعی است که مخرب ترین آثار را از خود بر جا می گذارد در حال حاضر هیچ راهی جزء مقاوم سازی سازه ها در برابر زلزله وجود ندارد. اما این روزها صحبت از نورهایی است که قبل از وقوع زلزله در آسمان به وجود می آید. آیا این نورها می توانند وقوع زلزله را هشدار دهند؟ ما هم مثل شما در پی این سوال رفتیم .

در طی دهه های اخیر بسیاری از افراد این ادعا را کرده که قبل از وقوع زمین لرزه، نورهایی را در آسمان دیده اند که برای مدت چند ثانیه نمایان بوده و سپس از بین رفته است. مطابق با گزارش هایی در رابطه با نورهایی که ظاهری شبیه به شفق قطبی و رنگ سفید، قرمز یا آبی دارند. این تابندگی برای چندین ثانیه قابل مشاهده است اما عده ای هم مدعی بوده اند که مدت طولانی تر تا ده دقیقه و بیشتر هم مشاهده این نور های به طول انجامیده است. در حقیقت وقوع زمین لرزه با افزایش فشار در پوسته زمین همراه است و وقتی زمین لرزه اتفاق می افتد سبب می شود که این فشار بر روی سطح زمین آزاد می شود. اما طبق مشاهدات آزمایشگاهی، قبل از این اتفاق، این فشار باعث شکسته شدن اتصال موجود در جفت اتم های اکسیژن دارای بار منفی می شود. این اتم های باردار (یون) آزاد شده و از شکاف های سنگ ها عبور کرده و به سمت سطح زمین می آیند و در آنجا انباشته می شوند.

بررسی های زیادی در رابطه با این موضوع اجرا شده است اما هنوز نتوانسته علت منطقی باشد برای این که بتواند خبر وقوع زلزه را اعلام نماید. عده ای از دانشمندان بر این باور هستند که اندازه حجم یون های انباشته شده اکسیژن باعث وارد شدن بار الکتریکی به توده هوا شده و آن ها را به نورهای سبز درخشان تبدیل می کند. این نظریات می تواند نورها و علت ظهور آن ها قبل از زلزله را تا حدی روشن سازد. فشارهای تکتونیکی(تغییر شکل پوسته زمین بر اثر تنش ها وارد شده بر آن) در عرض چند دقیقه، چند ساعت یا حتی چند روز به تدریج افزایش می یابد. اگر تحقیق دانشمندان صحیح باشد، این نورها می تواند علامت هشداری بر وقوع یک زلزله باشند.

یکی دیگر از این ادعاها در رابطه با نورهای قبل از زلزله این طور بیان می دارد که این نورها در آسمان به علت اختلال در میدان مغناطیسی کره زمین در اثر پیزوالکتریک در زمان زلزله رخ می دهند. این اختلال که به واسطه سنگ های کوآرتز در صفحه های تکتونیکی در محل های اصلی تنش در زمان زلزله بروز می کنند، ولی با توجه به اینکه نورهای قبل از زلزله پس از همه زلزله های بزرگ دیده نشده اند، هم چنان محققان در حال بررسی بیشتر این نظریه ها هستند. البته نورهای قبل از زلزله تنها در زمان وقوع زمین لرزه دیده نشده است، بلکه در زمان دیگر پدیده طبیعی یعنی فوران آتش فشان گزارش هایی از مشاهده نور در آسمان شده است. محل و بازه مکانی دیده شدن این نورها نسبت به رومرکز زلزله (epicenter) به نسب هر زمین لرزه فرق دارد. اما طبق گفته ها برای برخی زلزله ها تا حتی 400 کیلومتر از ا epicenter این نورها دیده شده است. در چند سال اخیر از این پدیده گزارش های بیشتری به طور رسمی اعلام شده است. یکی دیگر از نظریه های موجود برای این پدیده این است که علت نورهای قبل از زمین لرزه در اثر یک نوع فرایند شیمیایی بین یونیزاسیون اکسیژن با آنیون های اکسیژن به وجود می آیند که با شکستن پیوندهای پروکسی در برخی از انواع سنگها به علت تنش های بیش از اندازه زمان زلزله رخ می دهند. پس از فرآیند یونیزاسیون، یونها از داخل ترک های سنگ ها به بالا حرکت می کنند و با رسیدن به اتمسفر، این یونها با یونش هوا، پلاسما هایی را پدید می آورند که باعث انتشار نور می شود. دانشمندان ادعای دیگری در این زمینه دارند، آن هم این است که زاویه گسل در زمان زلزله با احتمال وقوع چنین نورهایی رابطه دارد. گسل های عمودی یا تقریبا عمودی بیشترین احتمال برای رخ دادن چنین پدیده های را دارند.

چند گزارش مبتنی بر نورهای قبل از زلزله:

طبق تعدادی از گفته ها اندازه فاصله نورهای قبل از زلزله و کانون زلزله در موارد مختلف کمی فرق دارد. به طور مثال در زلزله ای که در سال 1930 ایدو رخ داد نورهای قبل از زلزله در فاصله 110 کیلومتری از کانون این زمین لرزه قابل مشاهده بوده اند. اما در زمین لرزه 2008 سیچوان نور زلزله در دورترین فاصله ممکن یعنی چیزی حدود 400 کیلومتری از کانون مرکز زلزله این نورها مشاهده شده است. در بررسی دیگری که اجرا شده طی زمین لرزه ای که در سال 2003 در کلیما در کشور مکزیک، نورهای رنگارنگی در آسمان این کشور دیده شده است. زمین لرزه دیگری در سال 2007 پرو رخ داد که افراد زیادی توانستند از نورهای آسمانی در بالای سطح دریا فیلم بگیرند. این پدیده همچنین در طی زمین لرزه ای در سال 2009 لاکوئیلا و زمین لرزه ای در سال 2010 شیلی به تصویر کشده شده است. ویدیوهایی از این انوار در بلایای طبیعی دیگری هم مشاهده و گزارش شده است به طور مثال یکی از این گزارش ها در رابطه با آتشفشان ساکوراجیما ژاپن در 9 آوریل 2011 می باشد که حاکی از مشاهده انوار رنگی است که قبل از وقوع آتش فشان به ثبت رسیده است. در سال های اخیر گزارش های تصویری دیگری از سونامی که در کالیفرنیا در سال 2014 رخ داد و همچنین ولینگتون نیوزیلند در سال 2016 درخشش نوری آبی رنگ همانند آذرخش در آسمان شب مشاهده شده است. در 8 سپتامبر 2017 بسیاری از مردم در مکزیکوسیتی بعد از زمین لرزه 8.2 ریشتری که کانون آن 740 کیلومتر در دورتر نقطه از مرکز کانون زمین لرزه نزدیکی های پیجیجاپان در استان چیاپاس چنین نورهایی را مشاهده و ثبت کرده بودند.