درمان کرونا؛ پادتن تک مولد چیست و چکار می کند؟
به گزارش آی تی گپ، به این ها پادتن های تک مولد گفته می شود، چون همه از یک پادتن واحد منشا گرفته اند و دقیقا مشابه هم هستند. همه آن ها فقط به یک جای خاص ویروس می چسبند و رد همه آن ها را می توان تا آن تک گلبول سفید که مولدشان بوده گرفت.
با افزایش نگرانی از کمبود واکسن در اتحادیه اروپا، ینس اشپان وزیر بهداشت آلمان خاطرنشان کرد اولین کشور این اتحادیه خواهد بود که برای درمان از داروی جدیدی استفاده خواهد کرد. این دارو، پادتن تک مولد یا آنتی بادی مونوکلونال، چیست و چگونه عمل می کند؟
حمله پادتن ها به ویروس کرونا
پادتن ها را می توانجنگجویان سیستم ایمنی توصیف کرد. وقتی ویروس کرونا (مثل هر عامل بیماری زای دیگری) وارد بدن می شود، پادتن ها به شاخک های ویروس می چسبند و جلوی ورود آن را به سلول می گیرند. شاخک ویروس کرونا مثل کلیدی عمل می کند که درِ سلول را برای ورود ویروس باز می کند.
پادتن ها به این کلید می چسبند و آن را از کار می اندازند. کار واکسن هم همین است، سیستم ایمنی را تحریک کند تا پادتن های موثر بر ضد ویروس کرونا تولید کند. موثرترین پادتن ها، پادتن های خنثی کننده نام دارند. دانشمندان این پادتن های خنثی کننده را غربال می کنند تا بهترینشان را برای چسیبدن به شاخک ویروس پیدا کنند. بهترین پادتن در آزمایشگاه تکثیر و به مقدار زیاد تولید می شود.
به این ها پادتن های تک مولد گفته می شود، چون همه از یک پادتن واحد منشا گرفته اند و دقیقا مشابه هم هستند. همه آن ها فقط به یک جای خاص ویروس می چسبند و رد همه آن ها را می توان تا آن تک گلبول سفید که مولدشان بوده گرفت.
به این ترتیب، وقتی یک پادتن خاص می سازید تا یک ویروس خاص با بخشی از آن را شناسایی کند، یک پادتن تک مولد ساخته اید. وقتی این نوع پادتن به بیمار داده می شود، بلافاصله باعث تقویت پاسخ ایمنی می شود. ولی مشکل تولید پادتن های تک مولد این است که یافتن سلول مناسب برای تکثیر، معمولا بسیار گران و زمان بر است.
پادتن های تک مولد پادتن هایی هستند که فقط یک گلبول سفید منشاشان بوده است
پادتن تک مولد با پلاسمای تصفیه شده یا پلاسمای بهبودیافتگان (convalescent plasma) که گاهی برای درمان کرونا استفاده شده فرق دارد. پلاسما بخش زردرنگ و مایع خون است بدون سلول های آن و جلوی شروع فرایند انعقاد در آن با ماده ضدانعقاد گرفته شده است. خون کسانی را که از کرونا بهبود یافته اند می گیرند و پلاسمای آن را جدا می کنند و به بیماران تزریق می کنند.
این سرم حاوی پادتن های چندمولد است یعنی ترکیبی از پادتن های متفاوت با منشا های مختلف که در خون فردی که پلاسما از او گرفته شده وجود داشته اند. بعضی از این پادتن های چندمولد می توانند به بخش های مختلف ویروس بچسبند نه فقط به یک جای خاص آن. این شاید امتیازی به نظر برسد، اما چسبیدن به نقاط مختلف ممکن است به اندازه چسبیدن همه پادتن ها به نقطه ضعف اصلی ویروس موثر نباشد.
یافتن گلبول سفید مناسب برای تولید پادتن تک مولد می تواند گران و زمان بر باشد
پادتن های تک مولد از دهه 1980 برای درمان بسکمک بیماری ها از جمله بعضی انواع سرطان و همچنین در درمان ابولا استفاده شده اند. بر اساس پژوهشی که در خانه های سالمندان آمریکا اجرا شده است، پادتن های تک مولد که در شرایط آزمایشگاهی تولید انبوه شده اند، می توانند روشی موثر در محافظت از ویروس کرونا باشند.
اوایل پاییز یک پادتن کرونای تک مولد بعلاوه ترکیب دو نوع پادتن دیگر برای درمان دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا استفاده شد. این پادتن ها همه به شاخک کرونا می چسبیدند، اما به جا های مختلف آن تا اگر یکی از این جا ها به دلیل جهش تغییر کرد، حداقل یک پادتن موثر باشد.
اکنون به نظر می رسد با توجه به هزینه بالای تولید این پادتن ها در کنار موفقیت چند واکسن کرونا، این نوع درمان در الویت دوم قرار گرفته است.
دو شرکت فایزر و استرازنکا به اتحادیه اروپا گفته اند نمی توانند تعداد واکسنی را که قرار بوده، سروقت تامین کنند و این کشور ها نگرانند این تاخیر به برنامه واکسیانسیون سراسری آن ها لطمه بزند و با توجه به شیوع زیاد بیماری، تعداد بستری شدگان و جان باختگان هر چه بیشتر شود.
وزیر بهداشت آلمان گفته است استفاده از پادتن های تک مولد را شروع می کنند، چون مثل نوعی واکسیناسیون عمل می کند و در مراحل اولیه به بیماران آسیب پذیر کمک می کند بیماریشان شدید نشود.
به گفته رسانه دولتی آلمان، دولت این کشور 200 هزار دُز پادتن تک مولد را به قیمت 487 میلیون دلار می خرد و ذخیره می کند.
با اینکه چند نوع واکسن موجود است، ولی تولیدشان جوابگوی تقاضا نیست و نگرانی هایی از کمبود احتمالی آن ها در آینده نزدیک وجود دارد؛ این درحالیست که آمار ابتلا در دنیا رو به افزایش است، مبتلایان همچنان در بیمارستان ها بستری می شوند و هنوز هم عده ای می میرند.
درمان های ثابت شده و موثر چندانی هنوز برای کرونا وجود ندارد، جز دگزامتازون و یک کورتون ارزان قیمت دیگر یعنی هیدروکورتیزون. توسیلی زوماب و ساری لوماب دو داروی ضدالتهابی گران قیمت هم به نظر می رسد تا 25 درصد از موارد مرگ کم می کنند.
اخیرا در پژوهشی بین المللی، کُلشی سین، داروی ارزانی که برای درمان بیماری های رماتسیمی و نقرس استفاده می شود، نشان داد در کاهش نیاز به اکسیژن و کوتاه کردن مدت بستری در بیمارستان موثر است.
از این رو هنوز یافتن راه های جدید برای کمک به بیماران حیاتی است. به گفته لیا لیپسیچ از شرکت داروسازی رجنرون که سازنده پادتن های کرونای تک مولد است، کسانی که نقص ایمنی دارند و سالمندان ممکن است پاسخ ایمنی کافی به واکسن نشان ندهند و نیاز به درمان داشته باشند.
ما جدا فکر می کنیم این پادتن های خنثی کننده که بسیار موثرند، به تقویت پاسخ ایمنی کمک می کنند و حتی زمانی که واکسن در دسترس همه باشد، باز هم به آن ها نیاز خواهد بود.
منبع: فرادید